Yerba Mate: Trà thảo mộc tiếp năng lượng số 1 Nam Mỹ

1 Yerba Mate là gì?

Yerba Mate là loại trà thảo mộc mang đậm linh hồn của Nam Mỹ, từ lâu đã được người dân nơi đây xem như quốc ẩm. Loại trà này được chế biến từ lá và cành của cây Ilex paraguariensis. Sau khi thu hoạch, nó sẽ được sấy khô rồi hãm trong nước nóng để thưởng thức.

Điểm độc đáo của văn hóa uống trà Yerba Mate không nằm ở nguyên liệu, mà ở cách thưởng thức. Thay vì sử dụng ấm như người Việt, người Nam Mỹ lại cho trà vào chiếc bình nhỏ làm từ quả bầu khô, gọi là Guampa. Sau đó họ sẽ rót nước nóng khoảng 70–90 độ C vào và dùng ống hút kim loại có lọc, gọi là bombilla.

Không chỉ là một thức uống, Yerba Mate còn mang giá trị tinh thần. Trong văn hóa bản địa, việc mời nhau một ngụm mate là biểu hiện sâu sắc của sự thân tình, dù là tình bạn hay tình cảm gắn bó bền lâu.

1.1 Quy trình sản xuất và nguồn gốc của trà Yerba Mate

Sau khi thu hoạch, lá và cành cây Ilex được phơi khô rồi nghiền nhuyễn thành dạng bột mịn. Thứ bột này không được pha trong ấm như trà thường, mà được ủ trong một chiếc bình gỗ bầu, gọi là Quam hoặc Mate theo cách gọi địa phương.

Để uống, người ta dùng một loại ống hút đặc biệt làm bằng kim loại. Ống hút này có thiết kế tinh tế với lưới lọc hoặc lò xo ở đầu để giữ lại cặn bã, cho dòng trà mượt mà, đậm vị.

Về nguồn gốc, Yerba Mate bắt đầu hành trình từ Paraguay, nơi từng xem thức uống này là lễ vật dâng tổ tiên. Trải qua thời gian, loại trà chứa caffeine tự nhiên này trở thành nét văn hóa đặc trưng. Trà Mate là một thức uống không thể thiếu trong đời sống hằng ngày ở Argentina, Uruguay, Bolivia, Syria, Liban… Ai từng du lịch Nam Mỹ mà chưa thử một ngụm yerba mate thì xem như chưa thật sự chạm vào linh hồn của vùng đất này.

2 Thành phần dinh dưỡng có trong trà Mate

- Yerba Mate còn được xem là "kho báu" dinh dưỡng đến từ tự nhiên. Thức uống truyền thống của người Nam Mỹ này chứa hàng loạt dưỡng chất có lợi cho sức khỏe:

- Nhóm vitamin B đóng vai trò thiết yếu trong việc chuyển hóa và hấp thụ dinh dưỡng từ thực phẩm hằng ngày.

- Polyphenol trong trà Mate giúp cơ thể chống lại các gốc tự do, làm chậm quá trình lão hóa và bảo vệ tế bào.

- Saponin là một hoạt chất đặc trưng có khả năng hỗ trợ giảm cholesterol và giảm viêm hiệu quả.

- Caffeoyl dẫn xuất, một chất chống oxy hóa mạnh, giúp cải thiện sức khỏe tổng thể.

- Hợp chất xanthines, gồm caffeine và theobromine, không chỉ kích thích tinh thần mà còn góp phần chống oxy hóa tự nhiên. Ngoài ra, trà Yerba Mate còn dồi dào magie, kali và các khoáng chất quan trọng khác.

- Đặc biệt, loại trà này chứa tới 9 loại axit amin thiết yếu và có mức hoạt tính chống oxy hóa vượt trội, thậm chí cao hơn cả trà xanh.

Với bảng thành phần như vậy, dễ hiểu vì sao Yerba Mate được xem là "thức uống của sự tỉnh táo và trường thọ" tại nhiều quốc gia Nam Mỹ.

3 Công dụng tuyệt vời của Yerba Mate đối với sức khỏe

Ngoài là loại thức uống truyền thống, trà Yerba Mate theo MIA.vn được viết còn có công dụng tuyệt vời với sức khỏe con người như sau.

3.1 Giảm cholesterol

Theo kết quả từ một nghiên cứu khoa học, việc duy trì thói quen uống 4 tách Yerba Mate mỗi ngày trong vòng 40 ngày có thể làm giảm đáng kể hàm lượng cholesterol LDL. Không chỉ dừng lại ở đó, trà Mate còn được chứng minh có khả năng hỗ trợ bảo vệ sức khỏe tim mạch. Nguyên nhân vì các chất dinh dưỡng có trong trà có thể tác động tích cực đến hệ tuần hoàn và quá trình trao đổi chất trong cơ thể.

3.2 Tăng tính tập trung

Trong thế giới đồ uống chứa caffein, Yerba Mate nổi bật với lượng caffein cao ngang ngửa cà phê. Tuy nhiên, điều khiến nó khác biệt chính là cảm giác tỉnh táo mà không gây bồn chồn hay kích thích quá mức. Uống Yerba Mate, bạn vẫn đạt được sự tỉnh trí và tập trung như khi dùng cà phê, nhưng theo một cách cân bằng và dễ chịu hơn. Một lựa chọn lý tưởng cho những ai muốn nạp năng lượng mà không lo “say cafe”.

3.3 Tăng năng lượng cho cơ thể

Yerba Mate giúp cơ thể chuyển hóa chất béo thành năng lượng nhanh hơn. Nhờ đó, bạn sẽ giảm được cảm giác mỏi cơ và duy trì được sức bền lâu hơn trong công việc. Đây là loại trà hỗ trợ hiệu quả cho những ai muốn tối ưu hiệu suất mà không cần dùng đến chất kích thích mạnh.

3.4 Tăng hệ miễn dịch cho cơ thể

Theo kinh nghiệm du lịch của nhiều thực khách, Yerba Mate chứa nhiều saponin, một hoạt chất tự nhiên giúp chống viêm hiệu quả và củng cố hệ miễn dịch. Nhờ đó, Yerba Mate sẽ đảm nhận rất tốt việc hỗ trợ điều hòa cơ thể từ bên trong. Đồng thời có thể giúp làm dịu các phản ứng dị ứng theo mùa một cách tự nhiên.

3.5 Giảm lượng đường trong máu

Yerba Mate có khả năng cải thiện phản ứng của cơ thể với insulin, từ đó góp phần kiểm soát lượng đường huyết hiệu quả hơn. Không chỉ vậy, loại trà này còn giúp hạn chế các biến chứng nguy hiểm ở người mắc tiểu đường bằng cách làm chậm quá trình hình thành AGEs – những hợp chất gây tổn hại tế bào và thúc đẩy bệnh tiến triển nặng hơn.

3.6 Hỗ trợ giảm cân an toàn

Thêm một công dụng lớn của Yerba Mate nữa là khả năng hỗ trợ giảm cân. Yerba Mate vừa giúp cơ thể tăng sức bền, vừa hạn chế cảm giác đói. Đồng thời, nó còn hỗ trợ điều hòa insulin, mang lại hiệu quả thiết thực cho người đang muốn kiểm soát cân nặng.

4 Cách pha trà Yerba Mate đúng chuẩn

4.1 Nguyên liệu, dụng cụ

Để pha Yerba Mate đúng cách, bạn cần chuẩn bị vài nguyên liệu cơ bản:

- 2–3 thìa canh trà khô

- Nước nóng ở nhiệt độ khoảng 70–80°C (không nên dùng nước sôi)

- Một bình bầu truyền thống hoặc ly thông thường

- Một ống hút kim loại gọi là bombilla. Nếu không có, bạn có thể thay thế tạm bằng ống hút thường.

4.2 Cách pha

Bước 1: Cho khoảng 2–3 thìa Yerba Mate khô vào bình bầu hoặc ly thường, tùy vào sở thích uống đậm hay nhạt mà gia giảm.

Bước 2: Nghiêng bình khoảng 45 độ, lắc nhẹ để lá vụn dồn lên trên, giữ lại phần cành và lá to bên dưới, đây là mẹo nhỏ giúp tránh nghẽn khi hút bằng bombilla.

Bước 3: Tiếp theo, rưới nhẹ một ít nước lạnh lên lá. Việc này giúp làm dịu trà, hạn chế vị gắt và giữ lại tinh chất khi đổ nước nóng.

Bước 4: Sau đó, từ từ rót nước nóng khoảng 70–80°C vào phần trà, tránh dùng nước sôi để không làm mất vị và dinh dưỡng.

Bước 5: Cắm ống hút bombilla xuống đáy bình, ép nhẹ. Đừng khuấy động lá trà trong lúc uống để giữ hương vị ổn định.

Bước 6: Khi nước trong bình vơi dần, bạn chỉ cần thêm nước nóng và tiếp tục thưởng thức. Lượng lá Yerba Mate có thể pha lại nhiều lần trước khi nhạt vị.

Bạn cũng có thể biến tấu bằng cách thêm vài giọt chanh hoặc chút mật ong nếu muốn trải nghiệm vị mới lạ và dễ uống hơn.

5 Uống trà Yerba Mate nhiều có tốt không?

Yerba Mate là loại trà giàu dưỡng chất, chứa đầy chất chống oxy hóa, vitamin và khoáng chất. Uống điều độ có thể giúp bạn tỉnh táo, tăng khả năng tập trung, hỗ trợ tiêu hóa và cải thiện sức bền. Tuy nhiên, khi bạn sử dụng quá nhiều cũng sẽ có thể gây ra tác dụng ngược.

Hàm lượng caffeine trong yerba mate khá cao, nếu lạm dụng bạn có thể gặp mất ngủ, tim đập nhanh, bồn chồn hoặc lo âu. Thậm chí, uống trà quá nóng với tần suất lớn trong thời gian dài còn bị nghi ngờ có liên quan đến nguy cơ ung thư vùng miệng, thực quản hoặc phổi.

Lời khuyên đơn giản là bạn chỉ nên uống một đến hai ly mỗi ngày là đủ để tận hưởng lợi ích mà không khiến cơ thể phải gánh thêm rủi ro.

6 Một số lưu ý khi sử dụng Yerba Mate

Để uống trà Yerba Mate một cách an toàn và hiệu quả, bạn nên ghi nhớ vài điều sau:

- Đừng dùng nước quá nóng. Khi nhiệt độ vượt ngưỡng 80°C, nó có thể làm tổn thương niêm mạc miệng và thực quản. Về lâu dài, thói quen này có thể dẫn đến nguy cơ ung thư vùng cổ họng. Tốt nhất, hãy để nước ở khoảng 70–80°C, đủ để chiết xuất hương vị, vừa an toàn cho sức khỏe.

- Yerba mate chứa caffeine mạnh, dễ gây mất ngủ, tim đập nhanh và bồn chồn nếu dùng quá liều. Giới hạn 1–2 ly/ngày là hợp lý.

- Với phụ nữ mang thai, việc uống trà Mate cần được cân nhắc kỹ lưỡng. Caffeine có thể ảnh hưởng đến thai nhi, vì thế nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi dùng.

- Yerba mate tốt, nhưng không phải là phép màu. Cần kết hợp với lối sống lành mạnh, ăn uống đủ chất để duy trì sức khỏe bền vững.

- Hãy mua trà từ những thương hiệu đáng tin. Chất lượng lá trà quyết định đến độ an toàn. Hãy tránh xa những sản phẩm có hóa chất hay chất bảo quản độc hại.

Nếu bạn có tiền sử bệnh tim, cao huyết áp hoặc hệ tiêu hóa yếu, nên hạn chế sử dụng. Đừng để một thói quen tốt trở thành gánh nặng sức khỏe chỉ vì dùng sai cách.

Từ việc thanh lọc cơ thể đến nâng cao sức bền, Yerba Mate là một món quà thiên nhiên dành cho những ai trân quý sức khỏe và đam mê khám phá. Và nếu bạn đang chuẩn bị một hành trình mới, hãy để vali MIA.vn giúp bạn gói ghém sự tiện lợi và phong cách. Một bên là vị trà đậm đà, một bên là chiếc vali chắc chắn, cả hai sẽ cùng bạn tạo nên một chuyến đi trọn vẹn và đáng nhớ.