Bánh ú nước tro Sóc Trăng, tinh hoa ẩm thực truyền thống dịp Tết Đoan Ngọ

Nếu bạn là tín đồ của các món ăn ngọt thì đương nhiên không thể bỏ qua Nhãn xuồng cơm vàng Vĩnh Châu, Bánh ú nước tro Sóc Trăng,... Trong đó, món bánh ú là sự kết tinh giữa văn hóa Trung Hoa và Việt Nam. Vì thế, món đặc sản này sẽ mang đến hương vị tuyệt diệu có 1 - 0 - 2 khiến bạn chỉ nếm thử thôi cũng đủ đắm say cả đời.

1Đôi nét về món bánh ú nước tro Sóc Trăng 

1.1 Nguồn gốc ra đời và tục dâng bánh ú nước tro Sóc Trăng dịp Tết Đoan Ngọ

Bánh ú nước tro Sóc Trăng có xuất xứ từ Quảng Đông, Trung Quốc vào thời nhà Minh. Ngày nay tại Trung Quốc, vào 5/5 âm lịch món bánh này được dùng để dâng lên trong các dịp lễ hội ở Sóc Trăng hoặc món tế Khuất Nguyên (nhà thơ và văn hóa nổi tiếng của Trung Quốc).

Còn theo truyền thuyết, thì có một người nông dân đã tổ chức ăn mừng vì năm đó trúng mùa nhưng lại không ngờ rằng hôm sau đám sâu bọ lại kéo đến phá hoại và ăn hết trái cây, thực phẩm đã thu hoạch. Trong lúc người nông dân đang đau đầu không biết cách xử trí thì bỗng nhiên có một ông lão từ xa đi tới tự xưng là Đôi Truân đến chỉ điểm cho người trong làng rằng mỗi gia đình phải lập một đàn cúng gồm bánh tro, trái cây trước nhà và vận động cơ thể.

Người dân nghe theo lời Đôi Truân, làm đúng những gì ông dặn và đúng là sâu bọ đã bị diệt sạch. Theo lời khuyên của ông lão, hằng năm đúng ngày này sâu bọ sẽ rất hung hăng, chúng phá hoại mùa màng nên hãy làm theo những gì ông đã dặn, chắc chắn sẽ trị được chúng. Từ bao đời nay bánh ú nước tro Sóc Trăng đã trở thành một nét văn hóa không thể thiếu trong nền ẩm thực truyền thống người Việt Nam. Mặc dù có nguồn gốc từ Trung Quốc nhưng bánh ú nước tro Sóc Trăng của Việt Nam vẫn có những nét đặc trưng riêng biệt, mang đậm nét văn hóa của người Việt nói chung và người miền Nam nói riêng.

1.2. Hương vị đặc trưng của bánh ú nước tro Sóc Trăng

Bánh ú nước tro Sóc Trăng là một món ăn bình dị nhưng rất thơm ngon, được cả người lớn và trẻ nhỏ ai cũng yêu thích. Món bánh ú tro ngon đúng chuẩn sẽ có hạt gạo nếp trong, đẹp mắt, nhân đậu xanh mềm mịn. Khi thưởng thức bạn sẽ cảm nhận được sự dẻo thơm vô cùng hấp dẫn của chiếc bánh, cùng vị nhạt đặc trưng của lớp vỏ dai dai bên ngoài vì không được thêm bất kỳ gia vị nào. Nhưng khi cắn vào bên trong nhân đậu xanh ngọt bùi, tan ngay trong miệng sẽ khiến bạn không thể chối từ, không những thể khứu giác của bạn cũng sẽ được đánh thức với mùi lá tre cực kỳ đặc biệt. 

Xem thêm: Bánh cống, đặc sản trứ danh của miền Tây sông nước

2Cách chế biến món bánh ú nước tro Sóc Trăng

Bánh ú nước tro Sóc Trăng là một món ăn độc đáo và phương pháp để làm ra thì cũng không kém phần cầu kỳ. Các thành phần chính của bánh ú nước tro Sóc Trăng gồm gạo nếp, nước tro và đậu xanh. Nhưng mỗi gia đình, mỗi địa phương sẽ có những cách làm khác nhau. Sau đây là 2 cách làm mà MIA.vn tổng hợp lại từ 2 hộ gia đình tại tỉnh Sóc Trăng đã có nhiều năm kinh nghiệm trong việc gói bánh ú nước tro dịp Tết Đoan Ngọ:

Theo như một hộ gia đình đã có truyền thống làm món bánh này từ bao đời nay ở tỉnh Sóc Trăng thì muốn làm ra được một cái bánh hoàn hảo thì phải chọn nguyên liệu thật kĩ ngay từ đầu. Nước tro thì chỉ lấy phần nước trong rồi ngâm với nếp, xong rửa lại với nước sạch từ 7 - 8 lần và để ráo, rồi mới đem đi gói. Bánh ngon phần lớn là do lá và để đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm thì nguyên liệu được chọn phải có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng.

Hiện nay vẫn còn rất nhiều làng nghề nấu bánh ú nước tro Sóc Trăng truyền thống, điều đó không chỉ giúp các hộ gia đình có thêm thu nhập mà còn giúp giữ gìn và phát huy nét văn hóa ẩm thực độc đáo của người Việt mỗi dịp Tết Đoan Ngọ hàng năm.

Còn hộ gia đình cùng ngụ ấp Phú Hữu xã Phú Tâm lại cho hay, họ cũng đã có hơn 25 năm làm nghề gói bánh ú nước tro Sóc Trăng và muốn làm ra được bánh ngon thì khâu chọn nếp và ngâm nếp là quan trọng nhất. Bánh ú phải qua rất nhiều công đoạn, nhưng khâu quan trọng nhất vẫn là khâu làm nếp. Nước tro được dùng để ngâm nếp phải lấy từ cây đước, nếp và tro được ủ 2 đêm và rửa sạch với 4 lần nước. Lò bánh của người dân nơi đây đã bán lâu năm nên rất có tiếng, được nhiều thương lái thường xuyên qua lấy và số lượng cũng ngày càng tăng. 

3Tác dụng tuyệt vời của món bánh ú nước tro Sóc Trăng

Vào ngày Tết Đoan Ngọ, mọi người thường sẽ ăn các món ăn dầu mỡ, thịt nhiều chất béo. Nên theo dân gian phong tục ăn bánh ú nước tro Sóc Trăng cũng được xem như một món ăn để cân bằng lại cơ thể, trung hòa bớt những chất độc hại mà cơ thể chúng ta nạp vào trong ngày này.

Đây không chỉ là một trong những loại bánh truyền thống chứa đựng tinh hoa văn hóa ẩm thực dân tộc. Mà theo Đông Y, món bánh này có vị ngọt, nhạt mát, lành tính giúp thải độc các chất độc hại ra ngoài cơ thể. Đặc biệt ở người già và trẻ nhỏ, bánh ú nước tro Sóc Trăng còn hỗ trợ trị các cơn sốt, nhất là vào mùa hè nắng nóng nên ăn bánh tro sẽ rất tốt cho cơ thể. Nếu bạn chưa biết đi Sóc Trăng mua gì làm quà thì có thể cân nhắc chọn loại bánh này nhé!

Hy vọng bài viết về bánh ú nước tro Sóc Trăng của MIA.vn đã giúp bạn có cái nhìn rõ nét hơn về món ăn truyền thống này. Nếu có dịp đến với mảnh đất Sóc Trăng thì đừng quên thưởng thức món bánh đặc sản này nhé. Chắc chắn bạn sẽ không thể nào quên được hương vị độc đáo của nó khi được làm bởi những làng nghề truyền thống nơi đây đâu. Hãy lưu ngay món ăn này vào cẩm nang du lịch thôi nào!