Khi Đức Phật sắp về cõi niết bàn, hòa thượng Ananda – một học trò được người yêu quý đã bày tỏ mối quan ngại rằng, không biết chúng sinh sẽ phải làm thế nào để thể hiện sự tôn kính với Người. Sau đó Đức Phật đã trả lời rằng có bốn nơi để ghé thăm và chiêm bái, đó chính là Lumbini, Nepal (Lâm Tỳ Ni) – nơi Ngài đản sanh; Bodh Gaya, Ấn Độ (Bồ Đề Đạo Tràng) – nơi Ngài thành đạo; Sarnath, Ấn Độ (Lộc Uyển) – nơi Ngài chuyển pháp luân đầu tiên; và Kushinagar, Ấn Độ (Câu Thi Na) – nơi Ngài nhập diệt.

Bốn địa điểm linh thiêng này được mệnh danh là Tứ động tâm, gắn liền với cuộc đời hoằng hóa của Ngài và là những điểm hành hương quan trọng nhất của đạo Phật. Ấn Độ cũng được biết đến là một trong hai cái nôi của nền văn minh phương Đông và sở hữu ba trong bốn thánh tích. Mảnh đất Phật này cũng là nơi sinh dưỡng một con người vĩ đại – người khai sáng nên một tôn giáo, một kỷ nguyên Từ bi-Trí tuệ. Hằng năm ước tính Tứ động tâm thu hút được hàng trăm ngàn khách du lịch Ấn Độ và Nepal.

Hành trình chiêm bái đất Phật tìm về Tứ động tâm linh thiêng 2

Trụ cột Ashokan ở Lumbini đề cập đến địa điểm này là nơi sinh của Ngài. Ảnh: tsemrinpoche

Lumbini là điểm đến linh thiêng đầu tiên trên chuyến hành trình tìm về đất Phật. Nằm ở làng Rummindei, Lumbini tọa lạc ngay dưới chân núi Tuyết Sơn tráng lệ, nằm cách biên giới Sonauli của Nepal – Ấn Độ 27 km. Đây cũng là nơi mà hoàng hậu Maya hạ sinh thái tử Siddhartha Gautama (Phật Thích Ca sau này) trên đường trở về quê Devadaha khoảng hơn 2.600 năm trước. Thời điểm đó là năm 623 trước công nguyên nhân loại đã hân hoan chào đón Đức Phật đản sinh.

Theo kinh nghiệm du lịch Nepal, đến với Lumbini bạn nhất định không nên bỏ qua khu vườn thiêng rộng khoảng 2,56 km với nhiều thánh tích ấn tượng còn lại đến ngày nay. Chẳng hạn như bạn có thể khám phá hồ Puskarni nơi mà hoàng hậu đã tẩy trần trước khi hạ sinh Đức Phật. Ngoài ra ở chùa Mayadevi các tín đồ sẽ tìm thấy nhiều di tích được bảo tồn như phiến đá in dấu chân Phật được phát hiện năm 1996 đánh dấu địa điểm thái tử chào đời.

Đặc biệt nhất phải kể đến chính là trụ đá vua Ashoka (A Dục) với những dòng chữ xác nhận địa điểm thiêng Lumbini. Những người hành hương chiêm bái tìm đến đây với tấm lòng hân hoan rộn rã, khi được hòa cùng bầu không khí với bãi cỏ xanh ngắt cùng nhiều thảm hoa xinh xắn. Ngày nay, vườn thiêng Lumbini cũng đã được UNESCO công nhận là di sản thế giới.

Di chuyển đến Lumbini: Sân bay gần nhất là Sân bay Gautama Buddha, Bhairahawa có các chuyến bay đến và đi từ Kathmandu. Kathmandu cách Lumbini 10 giờ lái xe.

Chỗ ở tại Lumbini: Bạn có thể ở trong nhà khách như Seven Angels Guest House, Lumbini Guest House hoặc khách sạn như Buddha Maya Garden hoặc Lumbini Garden Lodge.

Hành trình chiêm bái đất Phật tìm về Tứ động tâm linh thiêng 3

Mayadevi, Hoàng hậu của Vua Shakya Suddhodhana của Kapilvastu, khi đi qua Vườn Lumbini vào ngày Baishakha Purnima (ngày trăng tròn của tháng 5 năm 623 TCN) đã tắm trong Hồ thiêng Pushkarini và ngay sau đó đã sinh ra Hoàng tử Siddhartha. Ảnh: ntb.gov.np

Hành trình chiêm bái đất Phật tìm về Tứ động tâm linh thiêng 4

Vườn Lumbini có diện tích 2,56 km2. Ảnh: ntb.gov.np

Rabindranath Tagore từng đến chiêm bái Bodh Gaya và nhận xét rằng mảnh đất này đã tác động mạnh mẽ đến tâm thức ông, Tagore cho rằng Đức Phật đã thánh hóa quả đất này. Bodh Gaya – Bồ Đề Đạo Tràng quả thật là một mảnh đất thiêng nơi mà Đức Phật thành Đạo.

Địa điểm này nằm cách thủ phủ Patna của bang Bihar 115km, ở một khu vực đất màu mỡ có nhiều cánh đồng xanh ngắt được nuôi dưỡng bởi dòng Phalgu (dòng Ni Liên Thiền xa xưa). Theo kinh nghiệm du lịch, đến đây bạn nhất định không thể bỏ qua điểm đến thiêng nhất chính là cội bồ đề có tuổi đời hơn 110 năm, vốn là “hậu duệ” của cội “Tất bát la” khi xưa Bồ tát Siddhartha từng chứng thành Phật quả sau 49 ngày đêm thiền định.

Ngay dưới cội bồ đề bạn sẽ thấy được tòa Kim cang bằng đồng được mạ vàng cao 0,9 m, dài 2,28 m và rộng 1,5 m đánh dấu nơi Ngài thành đạo. Phía đông ở trước cội bồ đề chính là tòa đại tháp bằng sa thạch, mỗi mặt vuông vức 15 m và nhọn dần về phía đỉnh tạo thành kim tự tháp cao 51 m. Từ sáng sớm đến tối mịt, ở khuôn viên đại tháp có hàng trăm Tăng Ni, Phật tử cùng khách hành hương chiêm bái đất Phật. Hình ảnh quen thuộc nhất tại đây có lẽ chính là hình ảnh những vị sư tìm chỗ yên tĩnh để thiền định, có người trải chiếu ở nơi xa và hướng về cội bồ đề - đại tháp lễ lạy.

Di chuyển đến Bodh Gaya:

- Đường sắt: Ga đường sắt gần nhất là tại Gaya (17km). Ngoài ra còn có dịch vụ xe buýt trực tiếp thường xuyên từ Gaya, Patna & Varanasi. Taxi cũng có sẵn đến Bodh Gaya.

- Đường hàng không: Sân bay gần nhất là tại Gaya 7km và Patna 135km.

Chỗ ở tại Bodh Gaya: Tập đoàn phát triển du lịch bang Bihar điều hành 3 khách sạn, Siddhartha Vihar, Buddha Vihar và Sujata Vihar. Ngoài ra còn có Khách sạn Bodhgaya Ashok do Tập đoàn phát triển du lịch Ấn Độ điều hành.

Hành trình chiêm bái đất Phật tìm về Tứ động tâm linh thiêng 5

Đại hội Phật giáo trước cây Bồ đề tại Bodh Gaya vào năm 2013. Ảnh: Triratna_Photos

Hành trình chiêm bái đất Phật tìm về Tứ động tâm linh thiêng 6

Đền Mahabodhi ngày nay. Ảnh: manbartlett

Sau khi thành đạo dưới cội bồ đề Bodh Gaya Đức Phật đã đi bộ quãng đường hơn 250 km vượt qua sông Hằng để đến với Sarnath. Đây chính là nơi hình thành Tăng già và cũng tại đó, những người con Phật có đủ ba ngôi Tam bảo là Phật, Pháp và Tăng.

Sarnath nằm cách thánh địa Ấn giáo Varanasi khoảng chừng 10 km và là một thánh tích quan trọng ở đất Phật. Tại đây chúng ta có thể chiêm ngưỡng nhiều di tích chùa, pháp, viện. Nổi bật nhất trong số đó hẳn chính là đại tháp Dhamekh cao 33m, có nhiều hoa văn với hình thù độc đáo được xây vào khoảng thế kỷ thứ 6 trên di tích của một tháp nhỏ từ thời vua Ashoka.

Cách tháp này không xa còn có một ngôi tháp cao 43,6 m được dựng lên với kiến trúc mới, diễn tả cảnh thính pháp năm vị khổ hạnh vây quanh Đức Phật. Ngoài ra ở đất Phật Varanasi còn có dấu tích tháp Dharmajajika cao khoảng 61 m và trụ đá do vua Ashoka xây dựng để kỷ niệm ngày vua viếng thăm Tăng đoàn.

Di chuyển đến Sarnath:

- Đường bộ: Sarnath được kết nối với phần còn lại của Ấn Độ bằng đường bộ, có xe buýt đường dài từ Varanasi hoặc bạn có thể đi taxi.

- Đường sắt: Có một nhà ga đường sắt ở Sarnath nhưng đó là một nhà ga nhỏ với chỉ một vài chuyến tàu dừng tại đây. Varnasi là nhà ga chính và cách Sarnath 6km.

- Đường hàng không: Sân bay Varanasi là sân bay gần nhất với Sarnath (cách 24km).

Chỗ ở tại Sarnath: Dịch vụ lưu trú được cung cấp bởi một số dharamshala như Forest Rest House, Mahabodhi dharamshala, Deer Park Guest House hoặc bạn có thể chọn lưu trú tại các khách sạn ở Varanasi như Rahi tourist bungalow và Sarnath Indian homestay.

Hành trình chiêm bái đất Phật tìm về Tứ động tâm linh thiêng 7

Sarnath là nơi Đức Phật Thích Ca Mâu Ni chuyển Pháp luân lần đầu tiên sau khi đạt được giác ngộ. Ảnh: drishtiias

Hành trình chiêm bái đất Phật tìm về Tứ động tâm linh thiêng 8

Một số công trình Phật giáo được xây dựng tại Sarnath từ thế kỷ thứ 3 TCN đến thế kỷ thứ 11. Ảnh: thrillophilia

Nếu đất Phật Lumbini tràn ngập khúc hoan ca thì Bodh Gaya lại chìm đắm trong không gian linh thiêng rúng động. Nếu Sarnath có vẻ sâu lắng miên man thì Kushinagar lại chất chữ những nỗi u hoài nghìn năm. Mảnh đất này chính là nơi Đức Từ phụ sau 49 năm giáo hóa, đi đến mọi nơi trên vùng lưu vực sông Hằng rộng lớn đã nhập Vô dư y Niết bàn.

Năm 543 TCN, vào đêm trăng tròn trước tháng Magh (tháng Một-Hai), Đức Phật đã giảng thuyết về sự vô thường của vạn pháp cũng như tuyên bố ngày Ngài niết bàn sắp đến ở làng Beluva gần thành Vaishali. Sau khi rời khỏi Vaishali Đức Phật cũng bắt đầu hành trình dài khoảng 280 km để đến làng Pava, Kushinagar. Ở đây ngài đã thọ nhận bữa ăn cuối cùng từ người thợ rèn Chunda và nghỉ tại rừng cây sala bên sông Hiranyavati.

Sau khi hỏi chúng đệ tử còn muốn hỏi gì nữa không, Ngài đã thuyết giảng bài pháp cuối cùng rằng: “Hãy ghi nhớ, tất cả các pháp hữu vi đều vô thường. Hãy tinh tấn, chớ có buông lung”. Sau đó Ngài an nhiên thị tịch ở tuổi tròn 80.

Kushinagar hiện thuộc làng Kasia, đến với thánh địa này khách hành hương đất Phật sẽ được chiêm bái nhiều điểm đến nổi tiếng như: điện Mathakuar nơi Ngài thuyết bài pháp cuối cùng; chùa và tháp Đại bát Niết bàn nơi Ngài nhập diệt; tháp trà tỳ Angrachaya nơi hỏa táng kim thân Đức Phật; và tháp phân chia xá lợi Rambhar. Khi vào chùa Đại Niết bàn bạn có thể thấy một pho tượng Phật Niết bàn dài khoảng 6 m tạc từ đá đen, ngày nay đã được dát vàng óng bên ngoài.

Di chuyển đến Kushinagar:

- Đường bộ: Đây là cách tốt nhất để đến thành phố Kushinagar. Thành phố được kết nối với phần còn lại của Uttar Pradesh thông qua NH -28. Chính phủ điều hành xe buýt từ các thành phố khác đến Kushinagar.

- Đường sắt: Không có dịch vụ đường sắt nào trong thành phố Kushinagar. Ga Gorakhpur Junction cách đó 52km và ga Deoria cách đó 35km.

- Đường hàng không: Sân bay Gorakhpur cách Kushinagar 47km là sân bay gần nhất nhưng không có chuyến bay thường xuyên. Các sân bay tại Lucknow (cách Kushinagar 251 km) và Varanasi (cách Kushinagar 290 km) sẽ thuận tiện hơn.

Chỗ ở: Một lựa chọn là ở tại các dharamshala như Birla Hindu Dharamshala hoặc International Guest House khá tiết kiệm. Có một số tu viện nằm ở đây để thu hút khách du lịch cung cấp chỗ ở như Myanmar Buddha Vihar và Watt Thai Guest House.

Hành trình chiêm bái đất Phật tìm về Tứ động tâm linh thiêng 9

Tượng Phật nằm trong Đền Parinirvana trở thành minh chứng cho sự thanh thản đi kèm với sự kết thúc của cuộc sống trần thế của Đức Phật. Ảnh: Nekhor

Hành trình chiêm bái đất Phật tìm về Tứ động tâm linh thiêng 10

Kushinagar là minh chứng cho di sản tinh thần trường tồn của Đức Phật. Ảnh: originalbuddhas

Hành trình tìm về bốn thánh tích trên chặng đường hành hương đất Phật mang đến nhiều kỷ niệm lẫn chiêm nghiệm quý giá cho bản thân mỗi tín đồ. Tại đây bạn có thể chiêm bái, cúng dường, lắng nghe và tìm hiểu sự tích của cuộc đời Đức Phật. Hy vọng những thông tin hữu ích mà MIA.vn cung cấp sẽ giúp bạn đọc có được một chuyến đi thật ý nghĩa.